Gepubliceerd: 19 oktober 2023 om 16:17
De razendsnelle installatie van zonnepanelen, oplaadstations en warmtepompen heeft ook nadelen. Het elektriciteitsnet is overbelast. Als de elektrificatie van bedrijven en huishoudens in dit tempo doorgaat, dreigt er een wachtlijst te ontstaan voor aannemers en particulieren die ook een aansluiting willen.
Dit is waar netwerkbeheerders en demissionair minister Rob Jetten (Energie en Klimaat) voor waarschuwen. Zonder actie zal de capaciteit op het elektriciteitsnet in de provincies Utrecht, Flevoland en Gelderland in 2026 volledig in gebruik zijn.
Manon van Beek, CEO van netbeheerder TenneT, spreekt van een ‘nieuwe, uitdagende fase’ voor de energietransitie. Ze wijst onder andere op de “supersnelle groei” van zonnepanelen, warmtepompen en oplaadpunten bij huishoudens. “Het gaat veel sneller dan wij als netbeheerders hadden verwacht,” zegt ze.
Stroomuitval dreigt
In de jaren 2026 tot 2029 kan dit leiden tot stroomuitval op piekmomenten, schreef minister Jetten aan de Tweede Kamer. Om dit te voorkomen zouden netbeheerders bedrijven tijdelijk moeten afsluiten van stroom.
Of zet kleine gebruikers (huishoudens en kleine bedrijven) die een nieuwe aansluiting op het net willen op een wachtlijst. Er zijn ook al wachtlijsten voor aansluitingen in grote delen van het land, maar die zijn voor grote bedrijven en andere grootverbruikers van stroom.
Om dit scenario te voorkomen, komt Jetten met een aantal maatregelen. Hij wil er bijvoorbeeld voor zorgen dat de procedures die nodig zijn om het elektriciteitsnetwerk te versterken minder tijd in beslag nemen. Door deze bouwwerken als ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’ te bestempelen, kan het regelen van een vergunning mogelijk met 1,5 jaar worden verkort.
Bijpassend stroomverbruik
Hij wil het ook mogelijk maken dat bedrijven hun energieverbruik onderling coördineren. Vanaf volgend jaar mogen bedrijven een ander bedrijf hun ruimte op het elektriciteitsnet laten gebruiken op het moment dat ze die ruimte zelf niet gebruiken.
Een andere oplossing is om netbeheerders contracten te laten afsluiten met grootverbruikers. Deze zouden dan beloven om machines uit te schakelen of hun snelheid te verlagen tijdens piekuren – tussen 16.00 en 20.00 uur.
Jetten wil dit stimuleren door grootverbruikers te betalen als ze minder stroom verbruiken tijdens piekuren. Hij wil dit doen door bedrijven een aanbod te laten doen aan hun netbeheerder. Het aanbod zal een bedrag bevatten voor de hoeveelheid elektriciteit die ze niet zullen gebruiken.
Tegen elkaar opbieden
Het idee is dat als meer bedrijven dergelijke aanbiedingen doen, de netbeheerder de goedkoopste kan kiezen. Om te voorkomen dat bedrijven gaan leuren met verbruik dat veel hoger is dan wat ze werkelijk nodig hebben – en er dus voordeel uit halen – moeten bedrijven bekendmaken welk deel van hun energiecontract flexibel is.
Om te voorkomen dat bedrijven hier stiekem prijsafspraken over maken en zo de prijzen opdrijven, kijkt toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM) mee. Eerder werd vastgesteld dat bedrijven en netwerkbeheerders nog steeds moeite hebben om elkaar te vinden.
Voor bedrijven zijn de problemen vaak al urgent. Maarten Otto, voorzitter van Netbeheer Nederland, vertelt over zo’n 6.600 bedrijven die in Nederland op de wachtlijst staan. In sommige regio’s zijn die wachtlijsten langer dan in andere; alleen al in Gelderland zijn er bijvoorbeeld 1.500 bedrijven.
Pas als het net is uitgebreid, naar verwachting tussen 2027 en 2029, kunnen ze worden aangesloten.
Bron: RTL Nieuws