De kosten voor het voorkomen van uitval op het elektriciteitsnet zullen dalen van 1,7 miljard euro in 2022 tot 1,1 miljard euro in 2023. De belangrijkste reden voor de daling zijn de lagere energieprijzen, zei hoogspanningsnetbeheerder TenneT maandag in zijn jaarlijkse publicatie over de Europese elektriciteitsmarkt.
Deze zogenaamde onbalanskosten voor TenneT zijn de afgelopen jaren juist gestegen door de toename van zonnepanelen en windmolens. De opwekking van elektriciteit in Nederland wordt steeds afhankelijker van het weer en daardoor is de levering minder voorspelbaar dan tien jaar geleden. Hierdoor maakt TenneT meer kosten om vraag en aanbod van elektriciteit in balans te houden. Dit is nodig om grote stroomonderbrekingen te voorkomen.
Lagere netwerktarieven
TenneT vertraagt het doorberekenen van deze kosten als netto tarieven op de energierekening van burgers en bedrijven. Deze zullen ook dalen door de huidige daling, maar pas over twee jaar, zegt de netbeheerder. Dat hoeft overigens niet te betekenen dat de energierekening omlaag gaat, zegt Anton Tijdink, marktontwerpdeskundige bij TenneT. Andere kosten stijgen, zoals die voor de uitbreiding van het elektriciteitsnet en voor windenergie op zee.
De afgelopen jaren hebben politici en de samenleving veel gepraat over stijgende energierekeningen. Vooral de nettarieven en -belastingen stijgen. Wat dit betekent voor de terugleververgoeding die veel energiebedrijven sinds kort vragen, is onmogelijk te zeggen. Volgens Tijdink zijn de kosten die TenneT maakt voor onbalans anders dan de risicopremies die energieleveranciers moeten betalen door de toename van zonnepanelen.
De kosten voor onbalans daalden vorig jaar dankzij lagere energieprijzen. Volgens TenneT daalt de gemiddelde elektriciteitsprijs in West-Europa met 61% tot €97 per megawattuur in 2023. In 2022 stegen de energieprijzen tot ongekende hoogten als gevolg van de oorlog in Oekraïne en het verdwijnen van Rusland als gasexporteur. Hoewel de prijzen zijn gedaald, zijn ze nog steeds hoger dan voor de oorlog.
TenneT ziet ook dat het elektriciteitsnet beter in balans wordt gebracht, waarschijnlijk door een toename van batterijen. Dat is positief. Onze verwachting is dat de onbalanskosten niet onbeperkt zullen stijgen”, zegt Tijdink.
Tot slot steeg de export van elektriciteit vanuit Nederland naar recordniveaus, zo blijkt uit de marktupdate. De productie van zonne- en windenergie steeg met 30%, waarbij vooral zonnepanelen snel groeiden.
Bron: FD.nl, Orla McDonald, 06/13/2024