In tijden van torenhoge energieprijzen lijken consumenten met zonnepanelen op hun dak de echte winnaars te zijn. Dankzij de gunstige netto-metingregeling trekt u de elektriciteit die u opwekt af van de elektriciteit die u verbruikt. De regering is van plan deze regeling de komende jaren geleidelijk af te schaffen. Hierdoor zullen consumenten steeds afhankelijker worden van de terugleververgoeding van hun energiebedrijf. Maar is dit al goed geregeld?
Wat is netten?
Wanneer u met uw zonnepanelen meer stroom opwekt dan u op dat moment zelf verbruikt, levert u die stroom aan het net. Stel dat u zonnepanelen hebt en in een jaar 4000 kWh (kilowattuur) elektriciteit opwekt, waarvan het grootste deel in de zomer. U gebruikt gemiddeld 250 kWh elektriciteit per maand, dat is 3000 kWh per jaar. Dan wordt die 3000 kWh op je energierekening verrekend met 3000 kWh die je zelf hebt opgewekt. Dit wordt netmeting genoemd. Zo profiteert u zelfs in de donkere wintermaanden van de stroom die uw zonnepanelen opwekken.
Terugleververgoeding
In dit voorbeeld produceerden we netto 1000 kWh meer dan we verbruikten. Hiervoor geeft uw energiebedrijf een tarief. Dit wordt het feed-in tarief genoemd. De regering is van plan de nettometing geleidelijk af te schaffen. In 2025 mag u nog 67% van uw energierekening aftrekken, maar dit zal geleidelijk afnemen tot u in 2031 helemaal niets meer mag aftrekken. U bent dan volledig afhankelijk van het feed-in tarief.
| Kalenderjaar | Te verrekenen |
| 2022 | 100 procent. |
| 2023 | 100 procent. |
| 2024 | 100 procent. |
| 2025 | 64 procent |
| 2026 | 64 procent |
| 2027 | 55 procent |
| 2028 | 46 procent |
| 2029 | 37 procent |
| 2030 | 28 procent |
| 2031 | 0 procent |
Wat is redelijk?
Dit moet een “redelijke terugleververgoeding” zijn. Maar wat is redelijk? Tot 2014 was dat keurig geregeld: minimaal 70% van het kale leveringstarief was een redelijke vergoeding. Momenteel is er geen vaste minimumvergoeding. Minister Jetten (EZK) zegt voornemens te zijn het wettelijk minimum vast te stellen op 80 procent van het kale leveringstarief. Dit moet worden vastgelegd in de nieuwe energiewet.
Terugleververgoeding blijft achter
Hoewel de energieprijzen de afgelopen maanden drastisch zijn gestegen, geldt dit niet voor de terugleververgoeding. Zo kreeg energiebedrijf Eneco in augustus een bak met kritiek toen het aankondigde de terugleververgoeding te verhogen tot 9 cent. De afgelopen jaren was de terugleververgoeding van Eneco gekoppeld aan het tarief dat klanten zelf betaalden. Na kritiek van onder meer de Consumentenbond geldt de terugleververgoeding van 9 cent alleen voor huishoudens met een variabel contact.
Antwoord van Eneco
In een reactie aan Radar zei een woordvoerder van Eneco dat de terugleververgoeding gebaseerd is op de waarde van de teruggeleverde energie.
Essent en Vattenfall
Van de drie grote energiebedrijven heeft Essent de laagste terugleververgoeding. 5,5 cent per kWh komt bij lange na niet in de buurt van de 80 procent die minister Jetten (EZK) wil bereiken. Vattenfall heeft onlangs hun terugleververgoeding verhoogd: sinds september 2022 is dat 16,8 cent per kWh.
Maandelijkse verrekening
Voor de meeste huishoudens met zonnepanelen maakt het pas vanaf 2025 echt uit wat hun terugleververgoeding is. Immers, tot die tijd kunnen ze jaarlijks netto omhoog. De klanten van Budget Energie profiteren niet van deze gunstige regeling. Het energiebedrijf (waartoe ook NLE behoort) biedt contracten aan waarbij de prijzen maandelijks met de markt meebewegen. Volgens het energiebedrijf is dit ook de reden voor de maandelijkse verrekening. “Voor een klant met variabele tarieven veranderen de tarieven elke maand, daarom salderen wij deze klanten maandelijks”, aldus Budget Energie.
Ongunstige regeling
Dit is zeer ongunstig voor huishoudens met zonnepanelen. In de zomermaanden krijg je een lage terugleververgoeding en in de winter kun je niet profiteren van stroom die in de zomer is opgewekt. Maar mag dat zomaar? “Uit de wet volgt niet expliciet over welke periode de saldering van de hoeveelheid in- en afgenomen elektriciteit moet plaatsvinden, maar dit blijkt wel uit de wijziging waarmee de salderingsregeling in 2004 in werking is getreden”, schrijft minister Jetten (EZK) in antwoord op Kamervragen van Henri Bontenbal (CDA). De minister heeft de Tweede Kamer een nota van wijziging gestuurd waarmee hij expliciet wil vastleggen dat energiebedrijven jaarlijks moeten salderen.
Reactie ACM op netten
De ACM vindt ook dat energieleveranciers moeten salderen in de jaarlijkse eindafrekening, maar dat de regels daarover onduidelijk zijn. “Omdat de wetgeving nu niet expliciet bepaalt dat er jaarlijks moet worden verrekend, zal het woord “jaarlijks” worden toegevoegd aan het verrekeningsartikel in de elektriciteitswet. Dit betekent dat verrekening over een andere periode (bijvoorbeeld per maand) niet is toegestaan. Omdat deze wetswijziging nog niet is doorgevoerd en de wetgeving dus niet expliciet bepaalt dat verrekening op maandbasis niet is toegestaan, kan de ACM dit nog niet afdwingen.
Geen compensatie afdwingen
Maar wat betekent een wetswijziging voor de klanten van Budget Energie die de afgelopen maanden stroom aan het net hebben geleverd? Weinig, volgens een reactie van de ACM. “Zelfs als de wettekst wordt gewijzigd, kan de ACM geen compensatie met terugwerkende kracht afdwingen. In het algemeen heeft de ACM niet de bevoegdheid om een leverancier een financiële compensatie voor consumenten op te leggen. Daarvoor zal de consument naar de rechter moeten stappen.